از عروسی سلطنتی انگلستان تا ژن‌های خوب ایران
آرام نوبخت
دیروز ۱۹ مه، نمایش رقت‌انگیز ازدواج سلطنتی تحفه‌ای به نام «پرنس هری» با «مگان مارکل»، هنرپیشۀ امریکایی، به پایان رسید. پخمه‌ای که دوازده سیزده سال پیش در جشن بالماسکۀ «اقوام بومی و مستعمرات» لباس «نازی»ها را تن کرده بود، الآن ششمین وارث تاج و تخت بریتانیا است!
قبل از مراسم عروسی، کارتن‌خواب‌ها و بی‌خانمان‌ها از سطح شهر «پاکسازی» شدند و تا ۱۰۰ پوند جریمه برای تکدی‌گری درنظر گرفتند تا یک وقت چهرۀ «نازیبا»ی شهر، خاطر شاهزاده و مهمانان را مکدّر نکند! و البته یک «راهنمای» هفت‌صفحه‌ای هم به دست مهمانان دادند تا بدانند چه‌طور در این مراسم رفتار کنند!
اما واقعیتِ پشت این همه زرق و برق و رفتارهای «شیک» و لبخندهای پلاستیکی مهمانان این است که تعداد کارتن‌خواب‌های انگلستان از سال ۲۰۱۰ تا به الآن ۱۶۹ درصد افزایش داشته.
مراسم مجلل عروسی سلطنتی، آن هم وسط جامعۀ بحران‌زدۀ بریتانیا، دقیقاً نمایشی از دوگانگی‌ها و تضادهای نظام گندیدۀ سرمایه‌داری است. آن‌هایی که خوش‌شانس بوده‌اند جُل و پلاسشان هنوز به خیابان پرت نشده، باید زیر فشار اجاره‌بها و کاهش دستمزدها و افزایش هزینه‌های زندگی و سیاست‌های ریاضتی حکومت کمر خم کنند؛ اما در همان حال خاندان سلطنتی مانعی نمی‌بیند که بابت جشن عروسی شاهزاده، ۳۲ میلیون پوند ریخت و پاش کند. فهرست هزینه‌کردهای این مبلغ به تنهایی گویای بی‌شرمی و زندگی انگلی خاندان سلطنتی است. تصور کنید از این مبلغ حیرت‌انگیز، فقط ۹۰ هزار پوندش صرف خرید بیست تا ساز ترومپتِ نقره‌اندود شده یا لباس خانم مگان دست‌کم ۱۰۰ هزار پوند خرج برداشته‌است! اما خاطرمان هست که پارسال برای جلوگیری از فاجعۀ مفتضحانه و پرسر و صدای آتش‌سوزی «برج گرنفل»، صرف فقط ۲۰۰ هزار پوند برای نصب سیستم آب‌پاش خودکار کافی بود.
وقتی پای عروسی سلطنتی در میان باشد پول به قدر کافی هست، اما نوبت به مسکن اجتماعی و بیمه و درمان همگانی و نیازهای فوری که می‌رسد، خیر!
هزینۀ این مراسم مجلل عروسی را قطعاً خاندان سلطنتی می‌دهد، اما از کجا؟ از جیب کارگران! شخصِ ملکه سالانه مبلغی به اسم «عطیۀ فرمانروا» از محل مالیات‌ها می‌گیرد که امسال سرجمع به ۸۲.۲ میلیون پوند می‌رسد (یعنی ۸ درصد افزایش در سال ۲۰۱۷-۲۰۱۸).
گذشته از این ملکه یک درآمد «خصوصی» هم از قِبَل املاک و مستغلات منطقۀ «دوک‌نشین لنکستر» درمی‌آورد؛ منطقه‌ای از بریتانیا که خاندان سلطنتی از هفتصد سال پیش، یعنی دوران فئودالیسم، تا همین امروز با گماردن حکمرانان خودش دارد می‌چاپد. در حال حاضر ملکه سالانه حدودِ ۱۷ میلیون پوند از همین محل به جیب می‌زند.
می‌گویند در این ضیافت، مهمانان به تخمین، ۱۶ هزار گیلاس شامپاین سرکشیده‌اند. اما با وصف آن‌چه رفت، تعبیر دقیق‌ترش آن است بگوییم ۱۶ هزار گیلاس از خونِ کارگران و تهی‌دستان را بالا انداخته‌اند.
زندگی خاندان سلطنتی، شباهت خیره‌کننده‌ای با زندگی «لاکچری» آقا‌زاده‌ها و بریز و بپاش «ژن‌های خوب» و بودجه‌های نجومی مراسم و مراکز مذهبی و … دارد. همین نشان می‌دهد که بورژوازی، از مهد خودش در بریتانیا تا نوع ناقص‌الخلقه‌اش در ایران، تا چه اندازه انگلی و زائد است.
از این منظر مراسم سخیف عروسی سلطنتی بریتانیا، فرصت خوبی است برای یادآوری این‌که نه کشف «مومیایی رضاشاه» و نه رؤیای بازگشت «شاهزاده» به سلطنت، هیچ‌یک جوابگوی مسائل و نیازهای فوری کارگران و خلاصی از شرّ استبداد خفه‌کنندۀ رژیم جمهوری اسلامی نیست. بلکه مسأله بی‌کم و کاست بر سر تعیین تکلیف با هر نوع حاکمیت سرمایه‌داری است (حال چه در عبای آخوند باشد، چه در اُورکت نظامی یا هر شکل دیگری).
۳۰ اردیبهشت ۹۷
