جنبش اعتصابی و دستمزدها

و.ا.لنین / برگردان: آرام نوبخت

هرکسی می‌داند که جنبش اعتصابی کارگران روسیه در سال ۱۹۰۵، به موفقیت‌های بسیار عظیمی در نه فقط حوزۀ سیاسی، که همین‌طور حوزۀ اقتصادی دست یافت. داده‌هایی که گزارش‌های بازرسان کارخانه فراهم کرده‌اند، اکنون به ما امکان می‌دهند که برداشتی نسبتاً دقیق از ابعاد این موفقیت‌ها داشته باشیم.

طبق داده‎های مذکور متوسط درآمد یک کارگر کارخانه به شرح زیر بوده است:

از سال ۱۹۰۵ بود که دستمردها به‌سرعت از ۲۰۵ به ۲۳۱ روبل در سال افزایش یافتند، یعنی افزایشی به میزان ۲۶ روبل یا بیش از ۱۰ درصد.

در مورد سال ۱۹۰۵ که نشان‌دهندۀ کاهش دستمزدها به میزان ۸ روبل نسبت به سال قبلش است باید به یاد داشت که: اولاً ۱۹۰۵ سال بحران اقتصادی، یعنی رکود در صنعت بود؛ و ثانیاً بنا به داده‌های وزارت بازرگانی، کارگران طی آن سال به واسطۀ عدم دریافت دستمزدها در حین اعتصابات ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار یا به طور متوسط ۱۰ روبل به ازای هر کارگر از دست دادند.

بنابراین می‌توانیم فرض کنیم که درآمدهای واقعی در سال ۱۹۰۵، سالانه ۲۱۵ روبل بوده‌اند، اما از این ۲۱۵ روبل کارگران هر یک ۱۰ روبل به جنبش اعتصابی اعطا کردند، جنبشی که در سال ۱۹۰۵ با مقاومت و گُستره‌ای به‌یادماندنی تمییز داده می‌شد و در همه جای دنیا بی‌سابقه بود.

در نتیجه وقتی اکنون داده‌ها را برای کلّ دهۀ ۱۹۰۱-۱۹۱۰ ارزیابی می‌کنیم، به روشنی یک اختلاف فاحش را میان برهۀ پیشاانقلابی و پساانقلابی می‌بینیم.

تا سال ۱۹۰۵ دستمزد کارگر کارخانه در روسیه به طور متوسط ۲۰۶ روبل بود. پس از ۱۹۰۵ این دستمزد به طور متوسط ۲۳۸ روبل بود، یعنی سالانه ۳۲ روبل بیش‌تر یا ۱۵.۵ درصد افزایش.

ظرف یک سال دستمزدها چنان جهشِ رو به بالایی را تجربه کردند که هیچ یک از تلاش‌های متعاقبِ سرمایه‌داران (که باید به یادآورد تمام دستاوردهای ۱۹۰۵ را یک به یک بازپس‌گرفتند) یارای این را نداشتند که کارگر را به شاخص معیشت پایین سابقش بازگردانند. سال ۱۹۰۵ تا چنان درجه‌ای شاخص معیشت کارگران را بالا برد که به طور طبیعی تنها طی چندین دهه ممکن بود.

کارگران در جریان اعتصابات ۱۹۰۵ بنا به آمارهای رسمی ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار روبل را به دلیل عدم دریافت دستمزدها در حین اعتصاب از دست دادند. طبق همان منبع کاهش تولید سرمایه‌داران در سال ۱۹۰۵ معادل با ۱۲۷ میلیون و ۳۰۰ هزار روبل بود.

با این حال افزایش دستمزد پس از سال ۱۹۰۵ توانست ظرف پنج سال (۱۹۰۶ الی ۱۹۱۰) به طور متوسط ۳۲ روبل عایدی برای هر کارگر داشته باشد، یعنی با احتساب ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار کارگر، روی هم رفته ۵۷ میلیون و ۶۰۰ هزار روبل در سال یا ۲۸۶ میلیون روبل در پنج سال.

پراودا، شمارۀ ۸۶، ۹ اوت ۱۹۱۲