از نفس افتادن اقتصاد جهانی و صعود موج حذف فرصت های شغلی

گابریل بلک / برگردان: آرام نوبختهفتۀ گذشته شرکت های بزرگ سرتاسر جهان، تعدیل و کاهش تند نیروی کار خود را اعلام کردند. این کاهش فرصت های شغلی در بحبوحۀ علائمِ رو به رشد یک بحران اقتصادی عمومی، یعنی سقوط آزاد قیمت کالاها و ارزش های سهام، سر رسیده است.

جلودار این روند حذف مشاغل، شرکت های انرژی، به خصوص در صنایع نفتی و گازی هستند که از سقوط قیمت های نفت به سختی ضربه دیده اند.

«شلومبرژه»، بزرگ­ترین شرکت حفاری و تکنولوژی نفتی، روز پنج شنبه اعلام کرد که ۱۰ هزار موقعیت شغلی، معادل با ده درصد نیروی کار خود را حذف خواهد کرد. هفتۀ پیش سهام این شرکت با کم­ترین بهای خود طی چهار سال گذشته معامله شد. این شرکت برای حفظ رضایت سرمایه گذاران، از اخراج های گسترده، همراه با یک برنامۀ ۱۰ میلیارد دلاریِ بازخرید سهام به منظور بالا بردن بهای سهام خود، خبر داد.

«رویال داچ شل» گزارش داد که برنامۀ خود برای حذف ۷۵۰۰ فرصت شغلی را امسال به ۱۰ هزار و ۳۰۰ شغل افزایش خواهد داد. کوچک سازی این شرکت، ارتباط تنگاتنگی دارد با ادغام و تصاحب «بی.جی. گروپ»، یکی از شرکت های نفتی کوچک­تر بریتانیایی، از سوی «شل». حذف مشاغل، مجموعاً دربرگیرندۀ ده درصد نیروی کار شرکت های ادغام شده است. تعدیل نیرو در سایر شرکت های انرژی، شامل «شرکت انرژی جنوب غربی» (۱۱۰۰ شغل)، «شرکت نابل» (۱۰۰ شغل) و «پوتاش» (۴۳۰ شغل) می شود.

در حالی که تندترین روند حذف فرصت های شغلی در بخش نفت و گاز بوده است، تنزل بهای منابع اصلی نیز پیش­بینی سودهای آتی را تلخ تر کرده و روند اخراج های گسترده را در سراسر جهان برانگیخته است.

«مجلۀ مدیر» آلمان، گزارش می دهد که فولکس واگن قرار است تا ۱۰ هزار شغل را به عنوان بخشی از حرکت جدید به سوی کاهش هزینه ها حذف کند. علاوه بر تأثیر التهاب عمومی اقتصاد جهانی، فولکس واگن هنوز از شوک حاصل از افشا شدن دستکاری های این شرکت در تست تشخیص آلایندگی خودروهای خود بیرون نیامده است. فولکس واگن در صدد است بار این رسوایی را مستقیماً و بخشاً از طریق افزایش بهره وری به میزان ده درصد در سال جاری، به دوش کارگران بیندازد.

روز سه شنبه، «جانسون و جانسون»، غول صنعت بهداشتی، حذف ۳ هزار فرصت شغلی در بخش تجهیزات پزشکی خود را اعلام داشت. این تقریباً پنج درصد نیروی کار جهانی این شرکت است. این شرکت مایل است سالانه ۱ میلیاد دلار از محل کاهش مشاغل (که طی دو سال آتی اعمال خواهد شد) صرفه جویی کند.

«پیرسون»، بزرگ­ترین ناشر آمورشی جهان، روز سه شنبه اعلام کرد که از ۴ هزار شغل، تقریباً معادل با ۱۰ درصد نیروی کار خود خواهد کاست. بخش اعظم این حذف مشاغل، شامل عملیات شرکت در ایالات متحده خواهد بود. پس از آن که این شرکت سه ماه پیش اعلام داشت که در سال ۲۰۱۵ سودآوری نخواهد داشت، ارزش سهام آن به طور قابل توجهی سقوط کرد. این شرکت مالک مشترک «پنگوئین رندوم هاوس» است.

«بارکلیز»، بانک سرمایه گذاری بریتانیایی، اعلام کرد که ۱۲۰۰ فرصت شغلی را حذف و دفاترش را در سرتاسر جهان، به خصوص در آسیا، تعطیل خواهد کرد. «ویرجین میدیا»، یکی دیگر از شرکت های بریتانیا، ۹۰۰ فرصت شغلی را به ویژه در لندن و بیرمینگام خواهد کاست.

این حذف فرصت های شغلی به دنبال سایر موارد تعدیل نیرو در اروپا است؛ از جمله ۶۵۰۰ مورد در بخش اروپایی «جنرال الکتریک»؛ ۶ هزار مورد در شرکت فناوری هسته ای فرانسوی «آریوا»؛ ۵۸۰۰ مورد در «بریتیش ایرویز»؛ و ۱ هزار مورد در «تاتا استیل» بریتانیا.

حذف فرضت های شغلی در چین نیز رو به صعود است. در حالی که رشد در برخی بخش ها ادامه دارد، بیکاری در بین کارگران صنعت فولاد و سایر بخش هایی که به شدت از سقوط بهای کالاها آسیب دیده اند، رو به افزایش است. «شرکت سرمایۀ بین المللی چین»، تخمین زد که ۳ میلون کارگر طی چند سال آتی در صنایع زغال سنگ، فولاد، آلومینوم الکترولیتی، سیمان و گاز به دلیل مازاد ظرفیت اخراج خواهند شد. «لیئو اردوئو»، اقتصاددان حوزۀ کار در «دانشگاه دنمین»، پیش بینی می کند که نرخ بیکاری چین از ۵.۱ به دست­کم ۶.۱ درصد در سال جاری افزایش یابد.

این حذف پی دی پی فرصت های شغلی در شرایطی است که چهره های برجستۀ شرکت کننده در اجلاس اقتصادی داووس (سوئیس)، آیندۀ تیره ای را برای اقتصاد جهانی پیش بینی می کنند. «ویلیام وایت»، سرپرست کمیتۀ بازبینی «سازمان همکاری و توسعۀ اقتصادی» (OECD) و اقتصاددان ارشد سابق «بانک تسویه های بین المللی»، گفت: «وضعیت وخیم تر از سال ۲۰۰۷ است». «وایت» هشدار دارد که این بار، بانک های مرکزی جهانی در موقعیتی نخواهند بود که به بازارهای مالی کمک اعطا کنند: «مهمّات اقتصادی کلان ما برای مبارزه با رکود، اساساً به اتمام رسیده است».

۲۲ ژانویۀ ۲۰۱۶