در سال ۲۰۱۵، یک میلیون نفر به اروپا گریختند

برگردان: آرام نوبخت

جنگ هایی که امپریالیسم امریکا و اروپا در سوریه، افغانستان و عراق شعله ور ساختند، منجر به آن چیزی شده است که شاید بتوان بزرگ ترین بحران پناهندگی تاریخ بشر نامید. هفتۀ گذشته سازمان ملل متحد اعلام کرد شمار افرادی که وادار به گریختن از کشورهای خود شده اند، «برای نخستین بار از مرز ۶۰ میلیون نفر فراتر رفته است».

به گزارش روز دوشنبۀ «سازمان بین المللی مهاجرت» (IOM)، بالغ بر یک میلیون تن از این پناهندگان، به دنبال پناهجویی در اروپا بودند.

«ویلیام لیسی سویینگ»، مدیر کل IOM، طی بیانیه ای گفت: «سال ۲۰۱۵، به عنوان سال مصیب بشر و تراژدی های مهاجرت در یاد خواهد ماند».

سویینگ خاطرنشان کرد که بیش از ۵ هزار پناهنده در هنگام گریختن از کشورهای خود کشته شده بودند، این رقم شامل ۳۹۶۲ نفر می شود که در دریاهای مدیترانه و اژه غرق شدند، در حالی که «میلیون ها تن به قربانی و هدف سیاست های بیگانه ستیز و تشویش اذهان عمومی تبدیل شده اند».

یازده پناهجوی دیگر، شامل سه کودک، روز سه شنبه پس از غرق شدن قایق چوبی آن ها در دریای اژه جان باختند. به گفتۀ سازمان ملل، مسیر ترکیه به یونان از دریای مدیترانه، به «مرگ بارترین مسیر مهاجرین بر روی سیارۀ ما» مبدل شده است.

بیش از یک سوم پناهندگانی که وارد اروپا می شوند، کودکان هستند. بنیاد خیریۀ «کودکان را نجات دهید» ضمن واکنش تند به داده های اخیر، اعلام کرد که «اروپا کار بسیار اندکی برای محافظت از و کمک به کودکان آسیب پذیر پناهنده و جلوگیری از غرق شدن خانواده ها در سواحل ما انجام می دهد». این سازمان اعلام کرد: «وقتی کودکان در مقابل درهای ما جان می دهند، باید اقدام جسورانه تری انجام دهید. هیچ اولویت مهم تری نمی تواند وجود داشته باشد».

«آنتونیو گوترس»، کمیساریای عالی امور پناهندگان، در ارتباط با این ارقام گفت: «فعالین بشردوست این سازمان دیگر قادر به ارائۀ حداقل حمایت در ارتباط با محافظت و فعالیت های نجات غریق نیستند».

گوترس گفت: «اگر امروز شما یک پناهنده باشید، شانس تان برای رسیدن به خانه بسیار پایین تر از هر زمان دیگری طی بیش از ۳۰ سال گذشته است». تنها ۱۲۴ هزار پناهجوی بین المللی در سال ۲۰۱۴ بازگشتند، درحالی که ۱۰ سال پیش این رقم به یک میلیون می رسید.

قدرت های غربی در همان حال که «حقوق بشر» را به اسم رمز بمباران و تاراج کشورهای بی دفاع تبدیل کرده اند، با همین بحران پناهندگی افشا می شوند، چرا که وقتی نوبت به مرزهای خود آن ها می رسد، کاملاً به همین «حقوق بشر» بی اعتنا هستند. آن ها به جای ارائۀ کمک و همیاری با هزاران انسانی که در سواحل شان غرق می شوند، از بحران پناهندگی به عنوان بهانه ای برای تشدید تحرکات جنگی و حمله به حقوق دمکراتیک در داخل کشورهای خود استفاده می کنند.

حکومت آلمان در همان حال که ژست حامی پناهجویان را گرفته است، میزان اخراج ها (دیپورت) را به شدت گسترش داده است و در عین حال از کمک های اجتماعی به پناهندگان می کاهد. این کشور ۱۸ هزار و ۳۶۳ نفر را در سال ۲۰۱۵ اخراج کرد، یعنی تقریباً دو برابر تعدادی که سال گذشته اخراج شدند و بسیار بیش تر از رقم ۷ هزار و ۶۵۱ در سال ۲۰۱۲. ۱۹ هزار نفر دیگر در حال حاضر در آلمان اقامت دارند که درخواست شان برای پناهندگی رد شده و در ترس دائمی از اخراج به سر می برند. حکومت آلمان در پشت پرده در حال طراحی برنامه هایی برای استفاده از ارتش به منظور اخراج های گسترده در سال آتی است.

مقامات آلمان، طلایه دار تلاش اتحادیۀ اروپا برای توافق بر سر پرداخت تقریباً ۳ میلیارد دلار به ترکیه به منظور جلوگیری از ورود پناهجویان خاورمیانه به اروپا از طریق مسیر زمینی هستند. تقریباً ۲.۲ میلیون نفر از مردم به ترکیه گریخته اند، و حکومت ترکیه مانع از ورود آن ها به اروپا شده است و به همین دلیل این افراد در شرایط منزجرکننده در داخل کمپ های پناهندگی به سر می برند.

در شرایطی که اکثر راه های زمینی به اروپا بسته شده اند، پناهندگانی که در جستجوی گریختن به اروپا هستند، وادار شده اند که برای رسیدن به جزایر یونان در دریای توفانی اژه، خطر سفر از طریق دریا را به جان بخرند.

قریب به ۸۱۶ هزار و ۷۵۲ نفر از این مسیر رسیده اند، در حالی که تنها در حدود ۳۰ هزار تن از طریق زمینی سفر کردند. این گواهی است بر تلاش های بی رحمانۀ اتحادیۀ اروپا برای بستن مرزهای خارجی خود.

حکومت سیریزا در یونان که امسال در کمپین انتخاباتی خود تلاش کرد خود را موافق با احساسات انسان دوستانه و حامی پناهجویان در بین کارگران یونان نشان دهد، علاوه بر تسلیم تام و تمام خود در برابر خواسته های ریاضتی مقامات اروپا، به نقش خود به عنوان نگهبان قدرت های بزرگ تر اروپایی در مرزها تن داد.

برای این منظور، جزیرۀ یونانی «لسبوس»، زادگاه «سافو»، شاعر یونانی، به یک کمپ غول پیکر بازداشت تبدیل شده است. نزدیک به ۴۵۰ هزار پناهنده امسال به لسبوس رسیدند، یعنی بیش از پنج برابر تعداد ساکنین دائمی جزیره. بالغ بر ۴ هزار تن نیز تنها در روز دوشنبه سر رسیدند.

این جزیره، محل نخستین کمپ پناهجویی اتحادیۀ اروپا موسوم به «Hotspot» است؛ اصطلاحی مؤدبانه برای توصیف آن چه که کم از اردوگاه کار اجباری ندارد. پناهجویان در حالی که تحت نظارت گارد پلیس و در محاصرۀ سیم های خاردار هستند، در شرایط بسیار کثیف و نامطبوعی نگهداری می شوند.

خبرگزاری رویترز که اجازۀ بازدید از این «Hotspot» را یافت اما مجوز عکس برداری نگرفت، وضعیت اسفبار پناهجویان را این گونه توصیف کرد: «با فرارسیدن شب و کاهش دمای هوا به تقریباً ۶ درجۀ سلسیوس (۴۳ درجۀ فارنهایت) یا کم­تر، مردم دسته دسته در بین کوهی از چمدان ها ازدحام می کنند، و تکه های مقوا را برای گرم کردن خود می سوزانند. هر بار که باران می بارد، این قطعه زمین خاکی، گِل می شود». یونان به اتحادیۀ اروپا وعده داده است که چهار کمپِ به مراتب رقت انگیزتر را دایر خواهد کرد.

مطابق با داده هایی که سازمان ملل هفتۀ گذشته منتشر کرد، یک میلیون پناهنده ای که توانسته اند وارد خاک اروپا شوند، بخشی از پنج میلیون نفری هستند که به تازگی امسال آواره شده اند. این علاوه بر ۵۹.۵ میلیون نفری است که تا اواخر سال ۲۰۱۴ آواره شدند.

اما ارقام سازمان ملل تنها نیمۀ نخست امسال را دربرمی گیرند، یعنی تا پیش از افزایش عظیم شمار مردمی که از جنگ داخلی حاصل از مداخلات قدرت های غربی می گریزند. این بدان معنا است که به محض به روزرسانی داده ها، شمار مردم آواره در سطح جهانی، به رکورد ۷۰ میلیون نفر در سال ۲۰۱۵ خواهد رسید.

نیمی از کسانی که امسال از مدیترانه گذشتند، پناهجویان سوری بودند. کسانی که از جنگ در افغانستان می گریختند، ۲۰ درصد و پناهجویان از عراق ۷ درصد را تشکیل می دادند. بنابراین بیش از سه چهارم کسانی که به دنبال پناهندگی در اروپا هستند، در تلاش برای فرار از جنگ هایی هستند که مستقیماً از سوی امپریالیسم امریکا و اروپا در خاورمیانه شعله ور شده اند.

قدرت های اروپایی کمر به تشدید سرکوب های خود در سال جدید بسته اند. همین ماه، کمیسیون اروپا طرح هایی را برای دو برابر کردن بودجه و پرسنل «فرانتکس» (آژانس کنترل مرزی اتحادیۀ اروپا) اعلام کرد. کمیسیون مذکور با ایجاد نیروی «یگان های مداخلۀ سریع» همراه با کشتی ها و هلیکوپترهای خود برای ممانعت از ورود پناهجویان و باز گرداندن آن ها، متعهد به گسترش نظامی گری این سازمان شد.

۲۳ دسامبر ۲۰۱۵