برنامۀ سوسیال دمکراسی سوئد در سال ۱۸۸۲

برگردان: آرام نوبخت

متن زیر، شامل دو نسخۀ کوتاه شده از برنامۀ سوسیال دمکراسی سوئد می شود. تمامی مورخین قبول دارند که این برنامه بر مبنای «برنامۀ گوتا» (آلمان) و «برنامۀ گیمله» (دانمارک) بوده است. هیچ یک از ترجمه ها مطالباتی را که در پایان برنامه می آمد، فهرست نکرده اند. با این وجود، این بهترین نسخۀ موجود به زبان انگلیسی است. برنامۀ «گوتا» در سال ۱۸۹۷ کنار گذاشته شد.

***

کار، منشأ کلّ ثروت و فرهنگ است، و از این رو تمامی عواید حاصله، باید به کسانی تعلق گیرد که کار می کنند.

در جامعۀ کنونی، ابزار کار، در انحصار یک طبقۀ معین از سرمایه داران است. این که طبقۀ کارگر وابسته به این ابزار نگاه داشته می شود، دلیلِ نهایی فلاکت و تمامی اَشکال ستم است. بنابراین هدف حزب سوسیال دمکرات کارگران، عبارت است از الغای شیوۀ موجود تولید (نظام مزدی) و تبدیل ابزار کار، سرمایۀ خصوصی کنونی، به مالکیت مشترک جامعه، که تنها راه تضمین جبران کامل کارگر در ازای کار او است. حزب به عنوان گام نخست، خواهان تشکیل اتحادیه های تولیدیِ برخوردار از سوبسید دولتی، تحت کنترلِ فعال کارگران و در مقیاسی به اندازۀ کافی بزرگ است، به طوری که بتوانند به طور موفقیت آمیزی با تولید سرمایۀ کلان رقابت کنند.

هدف غایی سوسیالیسم، به هیچ رو نمی تواند فوراً محقق شود. با این وجود، سوسیالیسم باید نه فقط یک تئوری، یک گمانه زنی دربارۀ سازماندهی احتمالی جامعۀ آتی، که یک حقیقت زنده باشد؛ باید دغدغۀ خود را تلاش های واقعی طبقۀ کارگر، نیارهای کنونی آن، مبارزات روزمرۀ آن با کسانی که سرمایۀ جامعه و همین طور قدرت اجتماعی و سیاسی در جامعه را تحت انحصار درآورده اند، قرار دهد.

مبارزه برای رهایی طبقۀ کارگر از جایگاه کنونی آن- که پایین تر از جایگاه مردم آزاد است- مبارزه ای نه برای امتیازات و حقوق ویژۀ طبقاتی جدید، بلکه برای حقوق برابر و تعهدات برابر برای همه و برای الغای حاکمیت طبقاتی است.

***

ترجمۀ آنگمن

آنگمن می گوید که منبع او از «مقدمه و نکات منتخب» است، اما به نظر می رسد که ترجمۀ او از منبع متفاوتی که سال ۱۸۸۵ و نه ۱۸۸۶ منتشر شده، صورت گرفته است.

کار، منشأ اصلی کلّ ثروت و فرهنگ است، و از این رو تمامی عواید باید به کسانی تعلق گیرد که کار می کنند. در جامعۀ کنونی، ابزارهای کار در انحصار سرمایه داران هستند. وابستگی کارگران به کسانی که هزاران سال فرایند کار را به تصرف خود درآورده اند، دلیل کلیۀ نیازها و فلاکتی است که وزن آن هنوز بر دوش کارگران، این ارزشمندترین اعضای جامعه، می افتد. به منظور رهایی طبقۀ کارگر از این وابستگی، ضروری است که مازاد تولید کارگر، به مالکیت مشترک و در دسترس تمامی اعضای جامعه تبدیل شد، به طوری که این مازاد به تمامی کارگران تعلق گیرد و به شکلی عادلانه تقسیم شود. رهایی کارگران از وابستگی به تمامی عناصر ارتجاعی که در نظام اجتماعی کنونی بر کارگران حاکم هستند، باید به وظیفۀ طبفۀ کارگر تبدیل شود. بر مبنای این اصول ابتدایی، حزب سوسیال دمکرات سوئد با تمامی ابزارهای قانونی پیشنهادی، برای این مهم تلاش خواهد کرد:

پایان دادن به نظام مزدی و هر گونه ستم به هر شکلی که خود را آشکار کند.

حزب سوسیال دمکرات سوئد، مستلزم برپایی جوامع تعاونی تولیدکنندگان، با مساعدۀ دولتی، تحت کنترل تنها توده های کارگر، به منظور پیشبرد راه حل این مسأله است.

حزب سوسیال دمکرات تحت نظام سرمایه داری کنونی خواهان آن است که:

تمامی کسانی که اصول ابتدایی سوسیال دمکراسی را به آن صورت که در این برنامه اظهار شده است تصدیق می کنند، به عنوان اعضای حزب سوسیال دمکرات کارگران پذیرفته می شوند.