یونان: ریزش توهمات تا پیش از انتخابات یکشنبه

برگردان: آرام نوبخت

هر حزب یا ائتلافی از احزاب که پس از انتخابات فردا به عنوان حکومت جدید یونان روی کار آید، ملزم به اجرای حملاتی به مراتب وحشیانه تر از پیش به طبقۀ کارگر خواهد بود.

در این انتخابات هیچ حزبی نمایندۀ منافع طبقۀ کارگر نیست.

سیریزا که ماه ژانویه بر مبنای ادعای خود به عقب راندن سیاست های ریاضتی به قدرت رسید، اکنون علناً یک حزب حامی ریاضت است. این انتخابات زمانی فراخوانده شد که نخست وزیر یونان، الکسیس سیپراس، پس از پذیرش سومین تفاهمنامۀ ریاضتی با اتحادیۀ اروپا- که قامت سایر توافقات پیشین پنج سال گذشته در برابر آن بسیار کوچک به نظر می رسد- در ماه اوت استعفا داد.

این توافق تنها چند روز پس از رفراندوم ۵ ژوئیه پذیرفته شد که طی آن مردم یونان با اکثریت قاطع آرا خواهان پایان دادن به کلیۀ سیاست های ریاضتی شدند.

سیریزا که ماه ژانویه دست بالا را داشت، اکنون در نظرسنجی ها شانه به شانۀ حزب محافظه کار «دمکراسی نوین» پیش می رود که این حزب نیز متعهد به اعمال آخرین بستۀ ریاضتی است.

طبق تمامی نظرسنجی ها، هیچ حزبی نزدیک به کسب ۳۸ درصد آرای لازم برای به دست آوردن اکثریت پارلمانی در نظام انتخاباتی یونان نیست. سایر احزابی که تصور می رفت می توانند یک ائتلاف حکومتی را شکل بدهند یا به آن بپیوندند- مانند «یونانی های مستقل» (شریک ائتلافی راست­گرا و بیگانه ستیز سابق سیریزا)، «تو پوتامی» (رودخانه) و سوسیال دمکرات های «پاسوک»- همگی قهرمانان ریاضت اقتصادی هستند.

رهبری «دمکراسی نوین»، وانگلیس میماراکیس، تمایل حزب خود را برای پذیرش پیشنهاد تشکیل ائتلاف با سیریزا پس از انتخابات اعلام کرده است. همین هفته سیپراس ضمن آن که اعلام کرد سیریزا مشکلی برای ائتلاف با سایر احزاب ندارد، ائتلاف میان سیریزا و دمکراسی نوین را «غیر طبیعی» خواند.

در واقع با در نظر داشتن این که برنامۀ این دو حزب عملاً یکسان هستند، مشارکت میان این دو- با یا بدون مشارکت سیپراس- منتفی نیست.

در شرایطی که بسیاری از رأی دهندگان سابق به این حزب، توهم خود را از دست داده، و به خصوص میان نسل جدید، مشغول ترک این حزب هستند، حمایت از سیریزا به شدت صدمه دیده است. جنبش جوانان سیریزا تقریباً فروپاشیده است، به طوری که تنها چند ده نفر در آن باقی مانده اند.

مقاله ای که روز جمعه در مجلۀ Australian Finance Review با عنوان «میدان های خالی، بدون جمعیت: یونانی ها انتخابات حیاتی را نادیده می گیرند»، آمده بود «در داخل چادرهای تبلیغاتی انتخاباتی گروه های سیاسی مختلف در آتن برای جلب رأی دهندگان یونان، از جمله بزرگ­ترین آن که حزب چپ­گرای نخست وزیر اسبق، الکسیس سیپراس در نزدیکی میدان “کورای” برپا کرده، میز و صندلی ها تا همین چند روز پیش خالی بود».

در این مقاله نظرات آنگلیکی استرگیو، شهروند ۵۶ ساله، آمده است که گفت: «ما همۀ آن ترانه های کارزار انتخاباتی را شنیدیم. همۀ شعارها را گفتیم. بارها و بارها. اما فرقی نکرد. هیچ کسی دیگر واقعاً به چیزی که آن ها می گویند باور ندارد».

روزنامۀ AFR نوشت که این وضعیت «در نقطۀ مقابل چند روز قبل از انتخابات ماه ژانویۀ یونان بود که جمیعت پرهیاهو تا آخر شب مشغول بحث بر سر سیاست و آیندۀ کشورشان بودند».

امروز سیپراس «از مردم یونان می خواهد که دوباره او را برای اجرای توافقی که دور جدیدی از کاهش بودجه و سایر تغییرات مخرب مشی سیاسی را دربرخواهد داشت، انتخاب کنند…»

مجلۀ AFR به نقل از کوستاس ایوردانیدیس، ستون نویس روزنامۀ «کاتیمرینی» گفت: «این انتخابات به انحاء مختلف مضحک است. آن چه ما باید انجام دهید، تمام و کمال تصمیم گرفته شده است».

پس از آن که سیریزا به دنبال رفراندوم ماه ژوئیه در مقابل ارادۀ مردم گرفت، خبرگزاری «بلومبرگ» سیپراس را به عنوان «گروه ضربت جدید» اتحادیۀ اروپا، صندوق بین المللی پول و بانک مرکزی اروپا توصیف کرد. همین هفته طی مقاله ای با عنوان «چگونه بازارهای یونان آموختند نگران نباشند و به سیپراس عشق بورزند»، توجه را به ابعاد تسلیم سیریزا جلب کرد. این مقاله به نظرات «واسیلیس کارازاس»، مدیریت یک صندوق پوشش ریسک به نام «لونت پارتنرز» اشاره کرد. او گفته بود «درک و دریافت بازار از سیریزا نسبت به زمان انتخابات گذشته اساساً دستخوش تغییر شده است. اکنون سیریزا به عنوان نیرویی نگریسته می شود که تفاهمنامه را اجرا خواهد کرد».

طی پنج سال اخیر، کاهش وحشیانه و بی سابقۀ استانداردهای زندگی نسبت به کلّ دورۀ اروپای پساجنگ جهانی دوم، میلیون ها نفر از کارگران را اکنون به زندگی در فقر خفت بار واداشته است. در سال ۲۰۱۳، بالغ بر ۴۴ درصد جمعیت یونان با درآمدی کم­تر از خط فقر زندگی می کردند. حقوق کارگران بخش عمومی نصف شده و از حقوق بازنشستگی ۴۴ درصد کاسته شده است. تمامی خانواده های یونان با چیزی بیش از یک مستمری ماهیانۀ ۳۹۳ یورویی به بقای خود ادامه نمی دهند. فقر کودکان دو برابر شده و به ۴۰ درصد رسیده که بالاترین نرخ در میان کشورهای پیشرفته است.

فارغ از نتیجۀ انتخابات، بی ثباتی سیاسی بیش­تر و نارضیاتی های اجتماعی قطعی است. یکی از محاسبات سیپراس برای فراخواندن انتخابات ماه جاری این بود که مانع از مصادف شدن این اعتراضات با آغاز یورش جدید بستۀ ریاضتی در ماه اکتبر شود.

ماریا بولاری، نمایندۀ سابق سیریزا و عضو کنونی «اتحاد مردمی» که پس از انشعاب «پلاتفرم چپ» در ماه گذشته از سیریزا شکل گرفت، همین هفته هشدار داد که نارضایتی اجتماعی اجتناب ناپذیر است. او طی صحبتی با روزنامۀ بریتانیایی «ایندیپندنت» گفت: «بعد از انتخابات، بی ثباتی وجود خواهد داشت، چرا که فضای کشور به شدت قطبی شده است. مانند سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳، اعتصابات بزرگ بیش­تری وجود خواهد داشت، و آشوب به خیابان ها بازخوهد گشت. وقتی مردم آخرین بار به سیریزا رأی دادند، سیریزا قادر بود سیاست های خود را پیاده کند. اما اگر دوباره پیروزی شود، صرفاً شروط تفاهمنامه را اجرا خواهد کرد و این چیزی است که مردم نخواهند پذیرفت».

نقش اصلی حزب «اتحاد مردمی»، به عنوان ملغمه ای از نیروهای ناسیونالیست مختلف شِبه چپ، چیزی نیست جز ممانعت از این که طبقۀ کارگر درس های ضروری را از نقش سیریزا و مداخلۀ آن ها در این خیانت فرابگیرد، تا به این ترتیب طبقۀ کارگر را به لحاظ سیاسی خلع سلاح کند.

تا پیش از انتخابات ماه ژانویه، «پلاتفرم چپ»، با حمایت گروه های چپ­نما درسطح جهانی، بلندترین صدایی بود که ادعا داشت سیریزا نمایندۀ راه پیش­روی طبقۀ کارگر است. در سند «چشم انداز»ی که روز ۲۴ ژانویۀ ۲۰۱۵ نوشتیم، ما به طبقۀ کارگر یونان و جهان نسبت به نقشی واقعی که سیریزا از جانب نخبگان مالی جهانی در صورت انتخاب شدن ایفا خواهد کرد، هشدار دادیم.

وب­سایت ما نوشت: «سیریزا، با وجود نمای بیرونی چپ­گرایانۀ خود، یک حزب بورژوایی است که بر اقشار مرفه طبقۀ متوسط تکیه دارد. سیاست های آن از سوی بروکرات های اتحادیه های کارگری، آکادمسین ها، تکنوکرات ها و کارگزاران پارلمان تعیین می شود که همگی در جستجوی دفاع از امتیازات خود از طریق حفظ نظم اجتماعی هستند…

سیریزا صراحتاً بنیان های سرمایه داری یونان، اروپا و جهان را تصدیق می کند: مالکیت خصوصی، دولت بورژوایی، از جمله ارتش و پلیس؛ یورو، اتحادیۀ اروپا؛ و ناتو. سیریزا خود را به عنوان حزبی پیشنهاد می دهد که می تواند از سرمایه داری و نهادهای آن در برابر خطر شورش اجتماعی محافظت کند».

در این چشم انداز خواشته شده بود که «کارگران یونان هیچ گونه حمایت سیاسی از سیریزا نداشته باشند». هشدار داده شد که «حکومت آتی به رهبری سیریزا با حمله به طبقۀ کارگر زیر پوشش عبارات چپ­گرایانه، آب به آسیاب طلوع طلایی و سایر سازمان های فاشیستی خواهد ریخت که در جستجوی کانالیزه کردن ناامیدی و خشم اقشار اجتماعی تحت ستم در جهتی ارتجاعی خواهند بود».

صحت این پیش­بینی ها به اثبات رسیده است، به طوری که راست­گراترین نیروها به دلیل تسلیم سیریزا در برابر اتحادیۀ اروپا و سرمایۀ جهانی تقویت شده اند. آخرین نظرسنجی ها نشان می دهد که «طلوع طلایی»، که وانمود می کند با ریاضت ضدیت دارد، در جایگاه سوم یا چهارم قرار دارد.

۱۹ سپتامبر ۲۰۱۵