گزارش از آتن: «با نزدیک شدن رفراندوم، اعتراضات شدت می گیرد»

برگردان: آرام نوبخت

طی ۲۴ ساعت گذشته، سازمان های سیاسی اقدام به نصب و برافراشتن پوسترها و پارچه­نوشته هایی در سرتاسر آتن و با خواست رأی «نه» در رفراندوم روز یکشنبه حول ریاضت اقتصادی اتحادیۀ اروپا کرده اند. این پوسترها از سوی احزاب سیاسی این کشور، از جمله حزب حاکم «سیریزا» (ائتلاف چپ رادیکال) یا حزب کمونیست (استالینیست) یونان تهیه گردیدند. برخی سازمان های اجتماعی نظیر انجمن های خیریۀ توزیع غذا نیز پوسترها و پلاکاردهایی را علیه تمهیدات ریاضتی بیش­تر و با خواست رأی «نه» در رفراندوم تهیه کرده اند.

دانشجویان پارچه نوشته ای را بر سر در ساختمان دانشکدۀ ملی نصب کردند که روی آن نوشته بود «روز یکشنبه، ما در رفراندم رأی “نه” می دهیم. ما به باج­گیری اتحادیۀ اروپا و بانک مرکزی اروپا “نه” می گوییم». در این نوشته، با اشاره به رویکرد رسانه های غالب که اکثراً مدافع ریاضت در یونان و درحال تشویق مردم به رأی «آری» هستند، آمده است: «ما همۀ کانال های تلویزیون را خاموش می کنیم. ما ترس را درهم می شکنیم».

کارکنان وزارت مالیه نیز پارچه نوشتۀ بزرگی را از یکی از طبقات ساختمان وزارت که مشرف بر میدان «سینتاگما» است، آویزان کردند. در این پارچه نوشته به زبان انگلیسی و یونانی آمده بود: «نه به باج­گیری و ریاضت».

وزیر مالیۀ یونان، یانیس واروفاکیس این پارچه نوشته را نکوهش کرد و دستور داد که آن را پایین بیاورند. او در صفحۀ توئیتر خود نوشت: «این اقدام را به حساب ما نگذارید. این پارچه نوشته ابتکار عمل برخی فعالین اتحادیه های کارگری بود که از وزارت اجازه نگرفته بودند».

وضعیت در آتن به شدت حول خطوط طبقاتی، قطبی شده است. در همان که اکثر کارگران می گویند قصد دارند علیه ریاضت اتحادیۀ اروپا رأی بدهند، حکومت با چنین جوّی ضدیت نشان می دهد. هدف آن ها از رفراندوم، مخالفت با ریاضت نبود، بلکه این صرفاً یک مانور و بخشی از فرایند مذاکرات با اتحادیۀ اروپا برای تداوم اعمال کاهش هزینه های اجتماعی بود.

نخست وزیر یونان، الکسیس سیپراس، پیش از این اشاره کرده بود که در صورت رأی «آری» و باز شدن مسیر برای روی کار آمدن یک حکومت راست­گرا، استعفا خواهد داد. در صورت رأی «نه»، او وعده داد که مذاکرات با اتحادیۀ اروپا را پیش ببرد تا به این ترتیب بتواند برای انجام کاهش هزینه های پیشنهادی خود به توافق برسد.

سیریزا از احساسات و فضای ضدّ ریاضتی وسیع در میان مردم وحشت زده شده است. مردم همه جا مشغول بحث دربارۀ رفراندوم و آخرین حرکت های حکومت هستند. اقشار ثروتمندتر جامعه مشغول دفاع از ریاضت و حمایت از رأی «آری» هستند، در حالی که کارگران و فقرا می خواهند رأی «نه» بدهند.

در کافه ای واقع در میدان «سینتاگما»، یک خبرنگار بیکار با حرارات مشغول بحثی داغ با یک وکیل و یک پزشک بود. آن وکیل می گفت: «باید از فاجعه جلوگیری کنیم، باید رأی “آری” بدهیم».

دوست پرشک او ضمن پذیرش این صحبت ها می گفت: «تنها کار منطقی ای هست که می توانیم بکنیم».

خبرنگار با عصبانیت پاسخ داد: «کاری که شما می خواهی بکنی، سرنگون کردن یک حکومت منتخب هست. شما می خواهی دوباره جنگ داخلی را شروع کنی». اشارۀ او به جنگ ۱۹۴۶-۱۹۴۹ بود، جنگ میان حکومت مورد حمایت بریتانیا و ایالات متحده در یونان و «ارتش دمکراتیکِ» زیر سلطۀ استالینیست ها در این کشور که علیه اشغال نازی ها جنگیده بود.

فرد خبرنگار اضافه کرد: «حکومت شما استانداردهای زندگی مردم را نابود کرد. این همان چیزی است که می خواهید ادامه بدهید. اگر شما ساماراس ]نخست وزیر محافظه کار سابق حزب دمکراسی نوین[ را برگردانید، آن وقت می بینید که چه اتفاقی خواهد افتاد».

فرد پزشک پاسخ داد: «اتفاقاً این جبهۀ رأی “نه” هست که به جنگ داخلی دامن می زند. ما می خواهیم حکومت کنار برود و راه را برای یک حکومت وحدت ملی باز کند».

فرد وکیل افزود: «قانون اساسی یونان برای چنین موقعیتی راه حل دارد. از سه مرجع عالی قضایی، یک نفر باید در یک حکومت انتقالی نخست وزیر بشود و این حکومت باید بتواند به توافقی با اتحادیۀ اروپا برای ثبات کشور برسد. بعد از این می توانیم انتخابات جدیدی داشته باشیم».

با گذشت پنج سال از سیاست های ریاضتی، بخش های وسیعی از مردم به وضعیتی رسیده اند نمی دانند که چگونه روز خود را سر کنند. آن ها تمایلی برای پذیرش ریاضت های بیش­تری که اتحادیۀ اروپا درخواست کرده و سیریزا نیز پیش­تر پیشنهاد نموده است، ندارند.

خبرنگاران ما در یک تظاهرات علیه کاهش صندوق های بازنشستگی رو به روی وزارات مالیۀ آتن در روز چهارشنبه، با یک فرد بازنشستۀ ۸۰ ساله، به گفتگو نشستند. او فهرستی را همراه با یک جدول نشان داد که پیشنهاد سیریزا برای کاهش صندوق های بازنشستگی را نمایش می داد. فهرست دیگری هم داشت که درخواست های اتحادیۀ اروپا و صندوق بین المللی پول در این مورد را نشان می دداد. او با خشم می گفت که این دو هیچ فرقی ندارند و او مخالف هر دو است.

او می گفت که طرح اتحادیۀ اروپا، کاهش حقوق بازنشستگی به ۳۲۵ یورو است، و این که «یا شویبله و مرکل و باقی اتحادیۀ اروپا ما را می کشند، یا ما آن ها را می کشیم».

از زمان اعمال کنترل بر سرمایه از سوی سیریزا در روز یکشنبه، بسیاری از مستمری بگیران قادر به دسترسی به حساب های سپردۀ خود نبوده اند، به این دلیل که آن ها از کارت های بانکی استفاده نمی کنند و در نتیجه به حساب های سپرده متکی هستند. مضاف بر این، حکومت سیریزا که نخست اعلام کرده بود مستمری بگیران قادر به دسترسی به کل مزایای خود خواهند بود، سقف این مبلغ را روز دوشنبه به ۲۴۰ یورو رساند و سپس همان را هم به ۱۲۰ یورو کاهش داد.

برخی بانک ها روز چهارشنبه تصمیم گرفتند تا تنها به مستمری بگیرانی پول پرداخت کنند که نام خانوادگی آن ها در ردیف حروف A تا I قرار می گیرد، و به دیگران گفته شد که بعداً طی این هفته مراجعه کنند.

صندوق بازنشستگی OAEE، روز سه شنبه اعلام کرد که فردا تنها با نرخ ۵۰ درصد قادر به پرداخت خواهد بود. «تاسوس پتروپولوس»، سرپرست صندوق، اعلام کرد که به جای متوسط پرداخت ۷۰۰ یورو، ۳۵۰ یورو پرداخت خواهد شد.، و این هم در صورتی خواهد بود که سیستم جریان نقدی به صورت نرمال عمل کند.

یکی دیگر از مستمری بگیران در تظاهرات گفت که او ۳۰ سال در صنعت کشتی­رانی کار کرده است. طی پنج سال گذشته مستمری او از ۱۲۰۰ به ۴۲۴ یورو کاهش یافته است.

در وزارت مالیه نیز اعتراضی دائمی از سوی نظافتچیان وجود دارد. در اصل حکومت سابق پس از درخواست اتحادیۀ اروپا و صندوق بین المللی پول برای کاستن از پرداخت ها به بخش عمومی، آن ها را اخراج کرد.

پانصد کارگر اخراج شدند و سپس به مبارزه ای برای بازگشت به مشاغل خود دست زدند. با روی کار آمدن حکومت سیریزا، نزدیک به ۳۰۰ نفر مجدداً استخدام شدند و وزیر مالیه، یانیس واروفاکیس، صراحتاً به نهادهای مالی گفت که این اقدام هیچ تأثیری بر «تجدید ساختار» آتی در بخش عمومی نخواهد داشت. با این حال، ۲۰۰ نفر از این کارگران که سابقاً با قراردادهای درجه چندم استخدام شده بودند، هم­چنان فاقد کار هستند.

شرایط آن ها گواهی است بر حملات سنگین به وضعیت کارگران در طول پنج سال گذشته. این کارگران رسماً برای ۲۰ ساعت کار هفتگی در ازای دریافت تنها ۳۲۵ یورو در ماه استخدام شدند. آن ها به خبرنگاران ما گفتند که فاقد هرگونه مزایای تأمین اجتماعی، هرگونه حقی به دنبال تعدیل نیرو و همین طور فاقد حق تعطیلات بوده اند. وقتی از یکی از معترضین به نام «آگلایا» پرسیده شد که ریاضت اقتصادی چه تأثیری بر خانوادۀ او داشته است، پاسخ داد حقوق بازنشستگی مادرش تقریباً ۵۰ درصد کاسته شده است.

گزارشگران ما در محلۀ «اگزارخیا» با «ماریوس» و «اسپیروس»، دو معلم جوان از مدرسه ای عمومی در شهر بندری «پیرائوس» دیدار کردند. ماریوس گفت: «در سه سال گذشته دستمزد ما ۵۰ درصد کاهش پیدا کرد» و سپس ادامه داد: «اما وضعیت خیلی از شاگردها به مراتب بدتر است. ما در مدرسۀ خودمان تا الآن یک بانک مواد غذایی داشتیم».

او گفت: «نسل ما هیچ امیدی ندارد. نمی توانیم خانواده تشکیل بدهیم یا مسافرت برویم. نمی توانیم چیزهایی را انجام بدهیم که معمولاً برایش کار می کنید». او اضافه کرد «۲۵ تا از ثروتمندترین خانواده ها همه چیز دارند و هیچ چیزی برای ما باقی نگذاشته اند. بایت چیزی مجازات شدیم که مرتکب نشده ایم».

هر دو گفتند که از پوشش تلویزیونی اخبار رفراندوم منزجر هستند. «اسپیروس» گفت: «من تلویزیون را خاموش می کنم. همه اش دستکاری کردن واقعیات هست».

«ماریوس» گفت که به هیچ کدام از گزینه های رفراندوم امید نیست، «اما شاید رأی “نه” بتواند شروع چیزی باشد. شاید ما باید فقط قید پرداخت بدهی را بزنیم».

۲ ژوئیۀ ۲۰۱۵