حزب «پودموس» اسپانیا، یک شیادی سیاسی (بخش اول)

پودموس (به معنای «ما می توانیم»)، حزب جدیدی به رهبری ایگلسیاس پابلو، استاد دانشگاه و مجری تلویزیونی، که بنا به ابتکار عمل «چپ ضدّ سرمایه داری» (IA) آغاز شد، بیش از هر چیز به دنبال خلع سلاح سیاسی طبقۀ کارگر است.

نیاز طبقۀ حاکم به چنین حزبی روشن است. کارگران اسپانیا- درست مانند دیگر کارگران جهان- به مدت شش سال از زمان فوران بحران جهان سرمایه داری، در معرض یک ضدّ انقلاب اجتماعی بوده اند. این ضدّ انقلاب که از سوی اتحادیۀ اروپا طرح­ریزی و به دست حکومت های «حزب سوسیالیست» (PSOE) و حزب مردم (PP) اجرا شده، منجر به بیکاری وسیع با نرخ رسمی ۲۶ درصد و بیکاری ۵۶ درصدی جوانان و فقر گسترده گردیده است.

درحال حاضر ۶۸۶،۶۰۰ خانوار وجود دارد که در آن ها هیچ یک از اعضای خانواده مطلقاً درآمدی ندارد. به گفتۀ اتحادیۀ UGT، حقوق ها به طور متوسط ۷ درصد کاسته شده اند. به گفتۀ سازمان غیردولتی «کارتیاس»، فقر اکنون تقریباً یک سوم کودکان اسپانیا را تحت تأثیر خود قرار داده است. همین سازمان گزارشی را منتشر کرد که نشان می داد میزان دارایی ثروتمندترین ۲۰ درصد جامعه در اسپانیا، ۷.۵ برابر بیش تر از فقیرترین ۲۰ درصد است؛ این رقم بیانگر عمیق ترین شکاف ثروت در اروپا است.

طبقۀ کارگر تلاش کرده است که از طریق سازمان دادن تظاهرات و صدها اعتصاب مقاومت کند. حکومت نیز با پیش نویس یک «قانون شهروندی» که حق اعتراض را محدود و جریمۀ سنگین و حبس را برای «نافرمانی» درنظر می گیرد، از خود مقاومت نشان داده است. «فاطمه بانز»، وزیر کار و اشتغال، از «نیاز به قانون ارائۀ حدّاقل خدمات» برای تمامی اعتصابات صحبت می کند، که این در واقع هرگونه اعتصاب را خنثی خواهد کرد.

اتحادیه های کارگری نظیر UGT و CCOO که خود به اجرای سیاست های ریاضتی و اصلاحات در حوزۀ کار یاری رسانده اند، با فشردن گلوی این اعتراض، آن را خفه کرده اند. در این خلأ است که میزان حمایت برای «چپ متحد»، به عنوان ائتلافی از احزاب طبقۀ متوسط -از جمله گروه های منطقه­گرا و اکولوژیستِ زیر سلطۀ حزب کمونیست (استالینیست)- به عنوان چهارمین نیروی بزرگ در پارلمان با آرای ۱۴.۷ درصد در نظرسنجی ها، رشد کرده است.

با این حال ماهیت واقعی «چپ متحد» در حال رخ نشان دادن است. در آندلس، «چپ متحد» در یک حکومت ائتلافی منطقه ای با «حزب سوسیالیست» قرار دارد و طی دو سال گذشته، ۲.۶ میلیارد یورو از بودجه کاسته است (از جمله ۱۰.۸ درصد در بخش بهداشت و درمان، و ۸.۶ درصد در بخش آموزش). در اکسترمادورا، جنوب غرب اسپانیا نیز «چپ متحد» ستون نگاه دارندۀ «حزب مردم» است.

تحت چنین شرایطی است که «پودموس» ایجاد شده. الگوی این حزب، «سیریزا» در یونان است- حزبی بورژوایی که رهبرانش در سطح عمومی از الفاظ عوام­فریبانۀ «چپ» استفاده می کنند، درحالی که در خفا به رهبران امپریالیسم جهانی اطمینان می دهند که از قدرت گیری آن ها هیچ واهمه و هراسی به خود راه ندهند.

ریشه های «چپ ضدّ سرمایه داری» (IA) به انشعاب سال ۱۹۵۳ از انترناسیونال چهارم به رهبری میشل پابلو و ارنست مندل بازمی گردد. کمیتۀ بین المللی انترناسیونال چهارم در همان سال برای دفاع از مارکسیسم در برابر این گرایش شکل گرفت؛ گرایشی که مبارزه برای ایجاد احزاب انقلابی مستقل را به نفع دفاع از احزاب استالینیست و رفرمیست توده ای موجود کنار گذاشت و بخش های جنبش تروتسکیستی جهان را یکی پس از دیگری منحل کرد.

پروژۀ «پودموس» که «چپ ضدّ سرمایه داری» آغاز کرد، جزئی از گروه بندی مجدد طیف های خرده بورژوا و شخصیت های مشهور به رهبری پابلوئیست ها در سطح جهان است؛ آن هم با هدف جلوگیری از طغیان طبقۀ کارگر علیه احزاب سوسیال دمکرات و بروکراسی اتحادیه های کارگری، و برای کانالیزه کردن نارضایتی موجود به سوی تشکلات رادیکال در ظاهر، اما حامی سرمایه داری در باطن.

به عنوان مثال اخیراً گروه «مقاومت سوسیالیستی» آقای الن تورنت، بخش بریتانایی دبیرخانۀ متحد انترناسیونال چهارم، «اتحاد چپ» را بر اساس حداقل ترین برنامه بنیان گذاشته تا درها را به سوی بخشی هایی از بروکراسی باز گذارد که امید دارد جذب­شان کند.

یا در فرانسه نیز گرایش پابلوئیستی موسوم به «حزب نوین ضدّ سرمایه داری» (NPA)، در انتخابات اخیر شهرداری ها، فهرست های مشترکی را با «حزب چپ»، یعنی حزب وزیر سابق «حزب سوسیالیست»، ژان لوک ملانشون ارائه کرد.

در اسپانیا نیز «چپ ضدّ سرمایه داری» به خوبی می داند که همکاری «چپ متحد» در سیاست های ریاضتی احزاب بورژوایی، خلأیی را به جای می گذارد که به زعم آن ها بسیار خطرناک است. یکی از بولتن های داخلی «دبیرخانۀ کنفدرال»، یعنی عالی ترین هیئت «چپ ضدّ سرمایه داری» در سایتEldiario.org افشا شد؛ در این بولتن صحبت از این می شود که چگونه «چرخش به راست “چپ متحد” … محکوم به تشکیل یک حکومت “چپ” با حزب سوسیالیست است… این موضوع فضایی را برای چپ باز می کند که ما باید پر کنیم».

یکی از اعضای برجستۀ «دبیرخانۀ کنفدرال» به سایت «ال دیاریو» گفت که «چپ متحد (IU) باید تصمیم بگیرد، و ما به عنوان یک سازمان باید خودمان را از آن ها متمایز کنیم، به خصوص به خاطر آن چه که دارد در آندلس در اتحاد آن ها با حزب سوسیالیست (PSOE) رخ می دهد».

«چپ ضدّ سرمایه داری» ژانویۀ امسال «پودموس» را ایجاد کرد تا وارد انتخابات اروپا شود. یکی از بولتن های درونی افشاشده توضیح می دهد «نتیجۀ نهایی سازمان ما چندان روشن نخواهد بود، اما ما مسئول بهبود این پروژه به لحاظ سازمانی و سیاسی خواهیم بود».

اعضای برجستۀ «چپ ضدّ سرمایه داری» در «پودموس» دخیل هستند؛ از جمله ژم پاستور، ترسا رودریگز (نمایندۀ اتحادیۀ USTEA و مسئول «مشارکت شهروندی» در پودموس) و میگوئل اوربان (سرپرست «نیروهای ضدّ سرمایه داری مادرید» و کاندیدای مهم آن در انتخابات عمومی سال ۲۰۱۱) مسئول این سازمان هستند.

در بولتن فوق می بینیم که چه طور این سازمان فرایندی انتخاباتی را آغاز کرده تا تشخیص دهد که چه کسی «از بین کسانی که پوشش رسانه ای دارند»، به «چهرۀ عمومی» آن تبدیل خواهد شد؛ چرا که به این ترتیب «گزینۀ مرتبط شدن با بخش هایی از مردم که از سازمان های چپ­گرای سنتی ناراضی هستند» به وجود خواهد آمد.

آن «چهرۀ عمومی» که انتخاب شده، پابلو ایگلسیاس است، یک استاد علوم سیاسی در «دانشگاه کمپلوتنس مادرید» و کسی که در رسانه های رادیکال و بورژوایی متعددی شرکت دارد؛ از جمله رسانه های Público، Kaosenlared، Diagonal و Rebelión.

شهرت رسانه ای او از طریق میزبانی وی در برنامۀ اینترنتی «لا توئرکا» و انتخاب مکرر او به عنوان نمایندۀ نظرات «چپ گرایانه» در برنامه های رادیویی و تلویزیونی، افزایش یافته است.

مهم­تر از این، ایگلسیاس به خاطر پیوندهای خود با «چپ متحد» انتخاب شد. او عضو جنبش جوانان «حزب کمونیست» (PCE) و «جوانان کمونیست اسپانیا» بود، و نزدیکی خود را با «چپ متحد» حفظ کرده است، به طوری که به مشاور و تهیه کنندۀ تبلیغاتی آن در سال ۲۰۱۱ مبدل شد. او سال ۲۰۱۱ در «فراخوان به چپ»، یعنی تلاش ناکام «چپ متحد» برای گروه بندی مجدد چپ­نمایان حول حمایت برای «حزب سوسیالیست»، شرکت کرد.

پودموس بلافاصله بعد از تشکیل خود همان جهت­گیری سنتی «چپ ضد سرمایه داری» را در قبال «چپ متحد» به عنوان سازمانی تحت رهبری استالینیست ها ادامه داد. ایگلسیاس خواهان اتحاد با دیگر نیروهایی شد که از «عزت، دمکراسی و حقوق بشر» دفاع می کنند؛ «این فراخوانی است به وحدت».

مانیفست پودموس در ماه ژانویه اعلام می کرد «ما خواهان کاندیدایی هستیم که مخالف کاهش هزینه های عمومی به نام ریاضت باشد؛ سیاستی که حکومت حزب مردم، در دولت و همین طور حزب سوسیالیست و سایر احزاب در سایر بخش های خودمختار به کار بسته اند». در این جا اشاره ای به «چپ متحد» که درحال حاضر مشغول تحمیل وحشیانه ترین سیاست های ریاضیتی در آندلس است، نمی شود.

ایگلسیاس پیشنهاد انتخاب «یک کاندیدا علیه ریاضت» را مطرح کرد.

طی مذاکرات میان «چپ متحد» و پودموس، بیانیه ای مشترک صادر شد که به گفتۀ آن «شکی نیست که این دو نیرو در مسیری واحد قرار گرفته اند».

پس از چندین هفته مذاکره، وقتی چپ متحد یکی از «طرح های پیشنهادی غیرقابل مذاکرۀ» پودموس مبنی بر انتخابات مقدماتی باز در درون «چپ متحد» را رد کرد، کاندیداتوری مشترک شکست خورد.

حتی در این حالت هم ایگلسیاس اعلام کرد که هر دو سازمان «گفتگوها را ادامه خواهند داد» و این که اگر «اختلافاتی وجود داشته باشد»، تحت هیچ شرایطی «وحدت در زمان عملِ سیاسی تضعیف نخواهد شد». این به آن معنا است که آن ها دربارۀ سیاست های ریاضتی «چپ متحد» سکوت اختیار خواهند کرد.

۳۰ آوریل ۲۰۱۴

ادامه دارد